نقاره خانه حرم مطهر مشهد

مراسم نقاره نوازی که اکنون در مشهد برگزار می شود، آیینی است پسندیده و به یادماندنی؛ و نمادی است مورد احترام که معرّف اعتبار، عظمت و شکوه حرم امام رضا علیه السلام و یادگار آیینی قدیمی است که قرن ها قبل از رواج در اماکن متبرکه ی رضوی، در ایران و دیگر کشورها متداول بوده است. بنابراین تحقیق و بررسی در مورد تاریخچه ی این آیین کهن، مستلزم شناخت و مطالعه ی پیشینه و قدمت نقاره نوازی و نقاره خانه در ایران و جهان است.نقاره در فارسی به نوعی ساز کوبی متشکل از دو طبل کوچک متّصل به هم اطلاق می گردد که توسط نقاره چی و به وسیله دو چوب که بر طبل نواخته می شود به صدا درمی آید. نقاره خانه نیز در اصطلاح به محل یا برج گفته می شود نقاره خانه در صحن انقلاب اسلامی است.

«بامداد و شام، نقاره چیان در آنجا به نواختن طبل و دُهل و کوس و كُرنا، به نوبت نقاره نوازی می کنند.»آیین نواختن کوس، دُهل، کرنا و شیپور که به تدریج شکل خاصی از آن در ایران باستان، نقاره کوبی نام گرفته است و از ایران به کشورهای دیگر راه یافته است.آگاهی درباره ی این آیین از حدود قرن نهم هجری فراتر نمی رود و قدیم ترین خبر در این باره همان نوشته مؤلف مهمان نامه بخارا در اوایل قرن دهم هجری است که در گزارشی از سفر محمّد خان شیبانی به حرم رضوی از وجود نقاره خانه و رسم نقاره نوازی در اماکن متبرکه رضوی خبر می دهد و می نویسد:

«... بر فوق بارگاه حضرت امام محلی که نقاره نوبت حضرت امام می زنند جماعت نقاره چیان اردویه همایون و نفیرچیان ایستاده و مترصد آن که چون مرکب همایون برسد نقاره کوبند و نفیر نوازند...».

مسافران تور مشهد هر روز میتوانند این آیین پسندیده را در حرم مطهر مشاهده کنند.